SUMAR - Zeskamp is een fenomeen dat voor altijd wordt gelinkt aan Dick Passchier, de vermaarde presentator van de NCRV die in lang vervlogen televisiedagen ons inwijdde in de wondere wereld van het spelletjesprogramma. Zijn voorganger heette Lou van Burg, u weet wel, de man van het Buitengebeuren en een Kwartje per seconde. Zeskamp werd daarna een evergreen voor met name dorpsfeesten. Zo ook in Sumar en het dient gezegd: 'it is der poer geskikt foar'.
'At se dit fan harren baas dwaan moasten...'
Het is al vele edities een absolute hit op het dorpsfeest in Sumar, de onvervalste zeskamp, de strijd tussen de straten- en/of buurtenteams die in zes verschillende spelletjes of spelen zoals u wilt, moeten uitmaken wie de beste is. 'It is mar in spultsje', zou suggereren dat het allemaal niet zo belangrijk is en dat de deelnemers zich de nodige grappen en grollen kunnen veroorloven. Maar niets is minder waar, er wordt gestreden met een aan fanatisme grenzende inzet en de winnaar wint niet alleen de beker, dat denk ik tenminste, maar ook eeuwige roem, al duurt die in feite maar twee jaar, inderdaad, tot het volgende dorpsfeest. Om te kijken naar zo'n 'slach tusken de strjitten' is bepaald een genoegen, zeker als je fotograaf bent en van de organisatie carte blanche hebt gekregen om te gaan en te staan waar je wilt. "As't mar net yn it paad stiest", was het credo, "want dan steane wy net yn foar dyn feilichheid." Nou, vorige gelegenheden hadden mij op dat punt al genoeg ervaring doen verzamelen. Vrijdagmiddag was het weer zover, 'tout Sumar' had zich verzameld op het feestterrein achter dorpshuis De Kamp om te kijken hoe hun straat of buurt het er vanaf zou brengen. Ze hadden prachtig weer meegebracht: zonnig, droog en een heerlijke temperatuur, om een typisch wâldfrysk understatement te gebruiken: 'dat koe wol minder'. Een impressie.
'de jas kin wol út'
Het is prachtig weer als ik het feestterrein op kom, het is er nog redelijk rustig, de meesten komen wat later, omdat eerst de optocht van vanmorgen nog even moet worden verwerkt, maar dat mag de pret niet drukken. Spreekstalmeester Harry, hem is deze rol op het lijf geschreven, staat rustig in het rond te kijken, hij kent zijn pappenheimers. 'It Sumarder kertierke' is hier een begrip: als je op tijd bent of te vroeg, zoals ik meestal, laat je je kennen als niet-volbloed Sumarder. Ik mag meedoen omdat ik iets doe waar de meesten geen zin in hebben: verhalen maken en de bijbehorende foto's. Die foto's gaat nog wel, er worden er op zo'n middag duizenden gemaakt schat ik in, maar die verhalen, nou nee. En dus heb ik de vrije hand en 'it ryk allinne'. En aan onderwerpen voor de foto's is uiteraard geen gebrek, er worden deze middag dingen gedaan waar deze deelnemers onder normale omstandigheden never nooit aan zouden beginnen. Maar dit is de Zeskamp, dit is wat bijzonders, hier gelden andere wetten.
let's go
Dan is het zover: iedereen, nou ja, de 'rûchsten', is er en we kunnen beginnen. Het eerste spel is het afleggen van een parcours op een paard. Maar geen gewoon paard natuurlijk, maar een paard gemaakt van een oliedrum met uitstekende pijpen om hem te kunnen dragen. Op het paard komt een ruiter dan wel amazone te zitten die, hoe bedenk je het, een bal in de handen gedrukt krijgt die onderweg door een korf moet worden geworpen. Twee ploegen tegen elkaar en de tijd is beslissend. Er is, uiteraard, een jury die streng-doch-rechtvaardig toekijkt en elke 'regelwiderige' actie onverbiddelijk afkeurt. Voorbeeldje: er is een snoodaard die het paard boven het hoofd heft, om het scoren met de bal gemakkelijk te maken. Mag niet, oordeelt de plaatselijke Lau van Ravens. Alle teams komen aan bod en de tijden verschillen nogal valt mij op. Maar er is uiteraard nog niets beslist, er volgen nog vier andere spelletjes en morgen nog ééntje, de Grande Finale, het modderbad ligt al te lonken in de septemberzon!
'Blond en dan ek noch mei in blyndoek'
Het tweede onderdeel is van meer technisch-communicatieve aard. Er moet een VW Polo geduwd worden over een met banden en pylonnen uitgezet parcours. Miniem/saillant detail: de bestuurder heeft een blinddoek om en is dus aangewezen op de aanwijzingen van zijn bijrijder. Het 'domme' werk wordt geleverd door de duwers onder met als motto 'wie niet slim is moet sterk zijn'. Al bij de eerste ploeg treedt een complicatie op, althans dat vindt een toeschouwer: "Dit wurdt neat, in blond frommeske achter it stjoer en dan ek noch mei in blyndoek om'. Hoe zo rolbevestigend. Maar 'het gaat er om weg', zou Piter Wilkens zeggen, 'het naait eruit'. Het publiek, het staat in rijen dik achter het touw, leeft fel mee en geeft uiteraard het nodige commentaar. En dat is, verzeker ik u, niet altijd even fijnzinnig en zeker niet genderneutraal. Maar sfeerverhogend is het wel!
loodgietertje spelen
Het derde spel is tamelijk ingenieus in elkaar gestoken. Twee ploegen zitten op stoelen achter elkaar (óók NCRV, u weet wel) en moeten water in een klaarstaande emmer zien te krijgen, hoe meer hoe beter. Maar dat moet via een stel losse stukken dakgoot gebeuren en het moet van achter naar voren worden doorgegeven. Een heel 'ochheden' en 'het meeste gaat erover heen', zou Wim 'Frater Fenancius' Sonneveld zeggen. En natuurlijk houden we het niet droog, de t-shirts kunnen na elke sessie worden uitgewrongen. Maar met dit weer is het allemaal niet zo erg.
fipronil
Het vierde spel is ook al zo'n klassieker: eigooien. En dat in deze tijd van eierschandalen en fipronil. Maar ze hoeven niet gegeten te worden, die eieren, alleen gegooid én natuurlijk gevangen, héél, dat dan weer wel. En gewoon is niet gek genoeg bij een zeskamp, en dus moeten de gooiers eerst met het hoofd voorover vijf rondjes om een paaltje draaien en vervolgens een eitje pakken en dat over een paar meter hoge schutting gooien. En het wonderbaarlijke is dat er ook nog eieren gevangen worden! Wat heet, er zijn ploegen die er in slagen 15 van de 25 beschikbare eieren te vangen. Die dan meestal wel een 'meester-vanger' in de gelederen hebben, voor amateurs of beginnende catchers is hier geen droog brood te verdienen. Makkelijk is het niet om er foto's van te maken, ik zie, net als de vangers, de eieren niet aankomen en moet dus gokken. Maar dat pakt een paar keer goed uit, tot eigenlijk wel mijn eigen verbazing.
buikschuiven
De middagsessie van dit spektakel wordt afgesloten door een nummertje buikschuiven. Plat op de buik over een goed ingezeept tentzeil glijden, dat is zo' beetje de essentie van dit spel. En als het lukt, zeg maar wat bij trekkertrek een full pull heet, glijdt de betreffende deelnemer in een met water van een tamelijk twijfelachtige kwaliteit gevulde vijver. Dan heb je het gemaakt en dan klinkt er als je je hoofd weer boven het donkere oppervlak hebt gestoken, luid applaus. En die full pull is niet voor veel deelnemers weggelegd. Speaker Harry weet, zoals altijd de oplossing, met name voor de deelnemende vrouwen die merendeels niet verder dan halverwege komen: "Hoe minder klean oan hoe fierder at jimme komme, dat ha'k allang sjoen." Maar de dames laten zich niet gek maken, in bikini over en door het zeepsop is 'al gek genôch' vinden ze.
Grande Finale
Dan is er nog één spel over: de Grande Finale zeg maar. Dat is wat in mijn diensttijd een stormbaan heette, al zit hier minder beton in het rondje en wordt er ook niet geschoten. Als alle deelnemers zich hebben verzameld op deze opnieuw schitterende zaterdagmorgen, sommigen hebben wat kleine oogjes, het is gisteravond behoorlijk laat geworden in de tent, roept Harry zijn volgelingen bij elkaar. Eerst voor een kort palaver van de opperhoofden van ieder team. Als iedereen het begrepen heeft gaat het spektakel van start. En een spektakel is het, deze survivalbaan. Eerst moet een immense tractorband, ik schat het ding op meer dan honderd kilo, vijf keer over de kop. Een loodzware klus, te horen aan het gehijg en geploeter van de ploegen. Dan in draf naar een tentzeil waar onderdoor moet worden gekropen, zo'n lekker claustrofobisch klusje zeg maar, om vervolgens de al eerder genoemde vijver te vereren met een bezoekje. Schoon is het water zeker niet zo te zien en ook niet echt warm, getuige de kreten van de deelnemers. Maar ze springen, vallen, glijden of duiken er allemaal in, je moet maar durven.
muur
Sommigen zouden er graag dóórheen gelopen zijn, maar nee, ze moeten er overheen. Het ding is naar schatting een paar meter hoog, maar het is een echte gemene hindernis. Het is niet iedereen gegeven om zichzelf op te trekken en zich dan over die houten schutting te slingeren. 'Dit doet hem denken aan zijn diensttijd', zou Asterix zeggen, nou, zo gaat het mij ook. De stormbaan, ik was er geen liefhebber van. Maar hier komt iedereen zonder al veel kleerscheuren aan de overkant. De EHBO, die mensen zitten er elke dag vrijwilligerswerk te doen waarzonder een dergelijk evenement niet eens zou kunnen doorgaan, hoeft niet in actie te komen.
VW POLO
Even verderop staat diezelfde VW POLO klaar om geduwd te worden, nu zonder blinde chauffeur. Een rondje en dan parkeren voor opnieuw die vijver. Nu volgen scenes waar Johnny Weissmuller een punt aan zou hebben kunnen zuigen. 'Me Tarzan, you Jane', zoiets, zeg maar zwaaien aan een touw over de vijver. Het touw is lang, de vijver niet echt breed en dus gaat vrijwel iedereen 'droog' naar de overkant. Dat droog is relatief, ze zijn allemaal allang doorweekt. En als kers op de appelmoes moet dan die vermaledijde tractorband weer terug in z'n hok. Pas dan valt de finishvlag en samen met de vlag ook de meeste deelnemers: uitgeteld en 'mei it ein yn 'e bek' storten de meesten in het lokkende gras. Als alle ploegen geweest zijn weten we wie de winnaar is, en die ploeg wil nog best even zorgen voor een juichfoto. Het zit erop, 'de organisatie kan terugkijken op een geslaagd evenement' is het bijbehorende cliché. Maar in dit geval is er geen woord Spaans bij! Met dank aan de heren Aeolus en Pluvius, of misschien waren het wel Piet Paulusma en Dirk Strijker, zijn Sumarder equivalent, wie zal het zeggen.
Binne Kramer
{gallery}Syta/zeskamp25917{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
