EARNEWALD - Meneer Rikele en de dames Detsje en Grietje waren donderdagavond kokels aan het vlechten. In dan misschien wel het kleinste museum van de regio maar wel een heel authentieke. It Kokelhûs fan Jan en Sjut in Earnewâld. Kokels (biezen) vlechten was een winter activiteit van o.a. Jan en Sjut, lang geleden de bewoners van het huis. Er werden deze avond banen van ongeveer 10 centimeter breed gevlochten die later verwerkt kunnen worden. Een deurmat of groot vloerkleed of zelfs pantoffels is/was een mogelijkheid.
Mistig, erg donker en toch zie ik op het moment dat ik Earnewâld in rij heel veel ‘warmte’ van heel veel kinderen en volwassenen. Er is een kryst kuier georganiseerd door de basisschool in het dorp. Een mooi evenement maar mijn reisdoel was museum It Kokelhûs fan Jan en Sjut.Het museum kent een aantal kamers, de oudheidkamer wat ook nu nog, in de originele staat verkerend, woonkamer van Jan en Sjut is. De Jan Weimakamer, de zijkamer waar vroeger kleinvee stond. Nu staat er prachtig turfsnijwerk. Ook de winkel en de expositie ruimte zijn onderdelen in het huis. Ik mocht mij vervoegen in ‘de Duvelkamer’ waar oud gereedschap staat wat lang geleden werd gebruikt in de rietsnijderij, visserij en in het werk aan het vele veen wat rondom Earnewâld was en is. In deze kamer met 2 bedstedes woonde lang geleden ‘de Duvel van Earnewâld’, Cornelis Frederik Helffrich.
Detsje, Grietje en Rikele waren in deze kamer biezen aan het vlechten, in It Frysk dus kokels.Deze (vers gesneden) kokels werden tot ongeveer 10 centimeter brede banen gevochten. Vers gesneden kokels zijn best wel lastig te vlechten, de ene is net even dikker dan de andere maar daar hadden de vlechters weinig problemen mee. Ze werden dan kort voor het vlechten nog nat gemaakt om alles iets soepeler te maken. Ondanks dit was en is het toch best wel een fysiek zware klus. De beide dames hadden ruim een halve meter gevlochten en Rikele, hij ging zelfs tijden een heerlijke kop thee verder met vlechten, had ruim 1 meter. Er lag in de zijkamer een 30 jaar oud kleed gemaakt van kokels van ongeveer 2 bij 3 meter groot en gemaakt van ruim 20 banen van die eerder genoemde 10 centimeter brede stroken. Was Rikele ruim 2 uur bezig met een strook van 1 meter lengte hoeveel uren vlechten zo’n kleed dan koste was niet echt bekend maar 10-tallen uren moeten het zeker geweest zijn.
Er werden destijds veel vloerkleden en stoeldekken van de kokels gemaakt. Best wel grote vloerkleden die altijd per baan van ongeveer 10 centimeter breed werden gemaakt. Deze banen werden dan later met het uit de agave plant gewonnen / gemaakte sisal touw aan elkaar genaaid.Ook kreeg ik slofjes en een tas te zien, natuurlijk gemaakt van kokels…..
It Kokelhûs is nu gesloten maar in de maanden juni, juli en augustus geopend in de middag uren. Maar ….. stel u wilt er nu wel naar toe met een groep of groepje dan kan dat nu op zich wel. Via de website van It Kokelhûs; www.itkokelhus.nl vindt u alle informatie hier over. De website waar ook de geschiedenis van dit erg mooie en nog originele huis zoals het in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw was en aan It Fliet 14 in Earnewâld staat.
Jan Kamminga
{gallery}Syta/kokel231217{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
