BURGUM - 'Beter leren door groepsdynamiek' is de titel van het boek dat als ondertitel 'van multi-intensief naar groepsdynamisch onderwijs' heeft. Het is geschreven door Willem Mennen en Eelke Hoekstra en wat dat betreft verwonderde het niet dat het boek 'ten doop' werd gehouden in De Reinbôge in Burgum, de school waarvan Eelke Hoekstra directeur is. Het is een boek dat met name interessant is voor iedereen die iets met onderwijs te maken heeft, maar zeker ook voor ouders van schoolgaande kinderen.
presentatie
Het speellokaal van De Reinbôge in Burgum was uitstekend bezet vrijdagmiddag met allemaal betrokkenen en geïnteresseerden, die de presentatie van een nieuw onderwijsboek wilden bijwonen. Onderwijsboeken komen niet zoals thrillers en romans met grote frequentie uit en zeker niet een boek in de categorie die kan bogen op een gedegen achtergrond en die een duidelijke visie op het huidige onderwijs als onderwerp heeft. Voor mij was het om nog een reden interessant, immers, ik ken Eelke Hoekstra, een van de twee schrijvers van het boek, al lange jaren en hij was het ook die mij uitnodigde om de presentatie van zijn boek bij te komen wonen. Ik was nieuwsgierig, boeken over dit onderwerp komen niet alle dagen uit en ik ken genoeg van de onderwijsvisie van Eelke Hoekstra om dit boek met de nodige interesse tegemoet te zien.En daarom vervoegde ik mij, om qua taalgebruik een beetje in stijl te blijven, om half drie bij De Reinbôge in Burgum waar ik werd ontvangen door directeur Eelke Hoekstra, die mij naar de directieruimte dirigeerde waar al een aantal gasten aan de koffie zat. Daar paste ik dus om meerdere redenen naadloos bij en zeker toen bleek dat er een paar echte Brabanders bij waren, ik weet uit ervaring dat je daar altijd prima mee kunt communiceren. Het ging over het verschil tussen Brabants en Fries uiteraard en natuurlijk over het onderwijs, een 'tak van sport' die heden ten dage behoorlijk ter discussie staat. Een van de mooiste opmerkingen, statements zou je bijna kunnen zeggen, heb ik ooit opgetekend uit de mond van een onderwijsprofessor uit Groningen. Het was op een congres ergens 'in den lande' en we kregen het, toevallig gezeten aan dezelfde tafel, over de kwaliteit van het onderwijs. "Meneer Kramer", zei hij, "weet u wat het belangrijkste is bij goed onderwijs?" Het was een retorische vraag en dus gaf ik geen antwoord. "Dat is niet de kleur van de gordijnen, of van de vloerbedekking en ook niet de gebruikte methodes. Nee, het is die man of vrouw met dat krijtje die voor de klas staat." En ik denk, ik weet eigenlijk wel zeker, dat hij gelijk had. Wat hij bedoelde te zeggen was in feite dat lesgeven als belangrijkste component vertellen heeft. Het vertellen van verhalen, dat is waar kinderen het meest van leren, verhalen maken nieuwsgierig, dagen uit om 'verder te lezen', wekken interesse en in feite is dat de bron van alle leren. Ik moest er deze middag aan denken toen ik de beide schrijvers van het boek dat werd gepresenteerd hoorde praten over hun boek. Daarbij hadden ze het beiden, niet toevallig denk ik, over vertellen, over verhalen en ook de 'man-uit-de-praktijk', Fokke Hofman, directeur van basisschool De Jint uit Stiens, brak in een bevlogen toespraak een lans voor het vertellen van verhalen. Mooie naam voor een basisschool, de Jint, het doet denken aan die tv reclame waarin het gaat over hoe hoog je de lat legt, de lat van je ambities dus in dit geval. De term komt uit het fierljeppen als ik me niet vergis, de jint is de afstand waarop je de pols in het water zet. Hoe verder de pols staat, hoe langer de sprong kan zijn. Kán, want als de jint te groot is, krijg je de pols niet door het dode punt heen. Maar als je deze meneer Hofman hoorde spreken, ik zou bijna de s weglaten, dan wordt het begrip betrokken wel heel erg duidelijk. Maar terzake.
belangstelling
De zaal was dus vol, wat ik miste, of eigenlijk wie ik miste, was iemand 'van de politiek', ik had op z'n minst een wethouder verwacht. Nu moest de politiek het doen met Klaas, inderdaad, Klaas Politiek, hij trad op als spreekstalmeester. Hij opende de bijeenkomst met een symbolische act en gaf daarna het woord aan Eelke Hoekstra die hier een thuiswedstrijd speelde. Hij gaf in een kort resumé een beknopt overzicht van hoe het allemaal was ontstaan. Uiteraard was er geen tijd en gelegenheid om het boek 'yngreven' te bespreken en dus beperkte hij zich tot een paar basisprincipes, de basisprincipes van de groepsdynamica. Het deed mij wel een beetje denken aan Jenaplan, het gedachtengoed van Peter Petersen uit het begin van de vorige eeuw. Ook daar werd veel belang gehecht aan groepen, heterogene groepen ook vaak. En dit groepsdynamisch onderwijs lijkt daar wel wat op. Het gaat erom een integrale, duurzame aanpak en kindwaardig en kwalitatief goed onderwijs te realiseren. GDO (Groeps Dynamisch Onderwijs), biedt een gedegen kader om onderwijsontwikkelingen als bijvoorbeeld passend onderwijs en Opbrengstgericht Werken tot een succes te maken. Ik citeer nog even een stukje uit het boek. Hoewel binnen GDO onderwijs op maat en zelfsturing van kinderen belangrijk zijn, zijn beide sterk verbonden met groepscohesie en sociaal leren. Groepsdynamisch onderwijs brengt de groep als leer-kracht tot ontwikkeling. De leerkracht en de groep als leer-kracht vormen samen een ijzersterk team. GDO bestaat uit vier aanpakken: een Sterk Team maakt van een team een professionele lerende cultuur. Sociaal Sterke Groep: socialiseert de leerlingen waarbij alle kinderen correct en prettig met elkaar omgaan. Full Speed Leren: laat alle kinderen taakgericht en zelfsturend werken. Rijke Oogst: is gefundeerde opbrengstgericht werken met hoge gedrags- en leeropbrengsten.
eerste exemplaar
Zoals het bij een presentatie hoort, werd het eerste exemplaar van het nieuwe boek uitgereikt aan, zoals dat in 'geef Frysk' zou heten: 'in frou fan kwizekwânsje'. In sporttermen zou je haar een bobo noemen, maar die specifieke nomenclatuur past niet in het onderwijs. Mevr. Jelly Brandsma is inspecteur van het onderwijs en dus was zij de aangewezen persoon om het eerste exemplaar in ontvangst te nemen. En zij liet uiteraard de gelegenheid daar wat over te zeggen, niet aan zich voorbijgaan, je bent inspecteur of niet. Het tweede exemplaar, eigenlijk ook een eerste, was voor mevr. Josée van Loon. Een 'eervolle vermelding', eigenlijk zou je er ook het sponsor credo 'mede mogelijk gemaakt door', was er voor Eelke Hoekstra's echtgenote Albertha 'voor al die ruimte en tijd', zoals Eelke het omschreef. Voordat de mede-auteur van het boek, Willem Mennen aan het woord kwam, waren er gastsprekers in de personen van mevr. Adelien Buruma, stafmedewerker van het PCO en de al gememoreerde Fokke Hofman. Willem Mennen gaf in kort bestek, nou, op z'n Brabants dus, aan hoe hij en Eelke Hoekstra er toe gekomen waren om dit boek te schrijven. Naar begaafde sprekers met de nodige 'flux de bouche' is het aangenaam luisteren en dat was bij Willem Mennen niet anders. Hij en Eelke zouden eigenlijk 'de boer op moeten' met dit plan, of eigenlijk is het geen afgerond plan, het is een manier van denken, je zou het een onderwijsfilosofie kunnen noemen. Ik ben bezig met het boek te lezen en als ik het uit heb wil ik Eelke Hoekstra vragen om mij de achterliggende filosofie uit te leggen. En dan mag u meelezen.
Binne Kramer
{gallery}Syta/boek27619{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
