EASTERMAR - Het was een mooi veld van tien skûtsjes dat zaterdag aan de start kwam voor het inmiddels al een beetje traditionele Skûtsjesilen op 'e Mar. De vooraf gaande stormweek had diverse wenkbrauwen doen fronsen, maar het begon zaterdag allemaal prima. Het weer was onverwacht goed, het was droog, af en toe prikte de zon een gaatje in het wolkendek en, toch wel cruciaal voor een zeilwedstrijd, er was voldoende wind om de zeilen te laten bollen.
Neat sa feroarlik as it waar
De vooruitzichten voor zaterdag waren wat het weer betrof niet echt om over naar huis te schrijven en toen ik in de vroege ochtend wakker werd, kwam de regen met de bekende bakken omlaag, met andere woorden: 'it reinde deade katsjes'. En toen zag het er allemaal niet echt feestelijk uit. soms zit het tegenMaar: 'soms zit het tegen en soms zit het mee'. Deze keer zit het dus behoorlijk mee, want het is droog als ik om acht uur naar Eastermar rijd. Eén klein dingetje: er staat weinig wind, sterker nog: het is 'kroandûkende blak' en als ik de brug over de Lits passeer en naar links kijk, ligt diezelfde Lits er bij als een spiegel. Een prachtig gezicht, toegegeven, maar niet als je op weg bent naar een zeilwedstrijd. Afwachten dus maar of de weledelgestrenge heer Aeolus nog iets leuk in petto heeft.
palaver
Misschien dat het traditionele palaver nog wat in die richting oplevert, maar noch Jelmer Bloembergen, de voorzitter, noch wedstrijdleider Dick Kramer kunnen toezeggen dat het gaat waaien. Op dat moment vrees ik het ergste, ondanks het allerhartelijkste welkom met koffie en oranjekoek. De sfeer op dat palaver is echt wat je van een skûtsjesilerij kunt verwachten. Koffie, gebak en al heel gauw vliegen de eerste sterke verhalen over de stamtafel. Het gaat over het weer, uiteraard en dan met name over de windverwachting. Wedstrijdleider Dick Kramer heeft de laatste voorspellingen en die wijzen in de richting van een klein tweetje uit richtingen tussen zuidwest en noordwest. Hij bereidt zijn toehoorders er alvast op voor dat er af en toe driftig met de boeien gesleept zal kunnen worden. De mannen, en een paar vrouwen, horen hem aan: 'vragen, geen vragen'.
zuchtje
We gaan naar buiten, de schippers en hun bemanningen naar hun skûtsjes, wij, Geart Wâldnet en ik, naar de ons beloofde persboot. Dat blijkt een fraaie sloep te zijn, afgemeerd achter een huis aan het water dat wij met enige bewondering bekijken: "Hjir soene wy wol wenje wolle", boot achter huis, 'it kin wol besjen lije'. Onze schipper heet Rienk en hij blijkt een uiterst aimabele man die aan ons vraagt om de regie te voeren. Zo hebben we het graag, wij weten precies wat we graag willen, met uiteraard in achtname van de nodige veiligheidsmarges. We hebben nog twee media-vertegenwoordigers aan boord, beiden werken voor de website van Eastermar. Wij bombarderen de enige vrouw in het gezelschap tot koffiedame, helemaal fout natuurlijk, rol bevestigend en zo meer, maar we treffen in haar iemand die daar totaal geen moeite mee heeft, en daarmee stijgt ze pijlsnel in onze achting. 'Besteklik praat' genoeg, als we door de Lits naar de Burgumer Mar varen. Daar varen de skûtsjes inmiddels al en het valt op dat ze redelijk vooruitkomen. Er is dus wind en jawel, er staan zelfs golfjes op het meer. Dat valt dus alleszins mee, we hadden ons al min of meer ingesteld op een onvervalste drijfpartij. Maar nee, dit gaat goed, zeker als de wind nog een beetje aanhaalt. Er ligt een baan in die tamelijk eenvoudig is, bij een korte sprintwedstrijd moet je het niet al te ingewikkeld maken. Het is: start, hoge boei, het zijn er twee, lage boei, finish. Geen zandlopers of, nog ingewikkelder, Olympische banen, nee, gewoon rechttoe rechtaan. Om tien uur zal volgens het programma het eerste startschot vallen en dus neemt de spanning aan boord van de skûtsjes zicht- en af en toe ook hoorbaar toe.
start
Zo'n vliegende start is altijd een heel 'ochheden', het is zaak om precies op tijd en met de optimale snelheid op de goede plek bij de virtuele startlijn te zijn. Eigenlijk is er maar één 'place to be', maar het lastige is dat daar maar plek is voor één skûtsje. En alle tien willen ze daar op het moment suprême natuurlijk zijn. En dat betekent strijd, een gevecht om ruimte, tijd voor schijnbewegingen en tactische trucs. Voor de toeschouwers is dat prachtig om te zien. Veel toeschouwers zijn er overigens niet, maar in dit geval hebben de thuisblijvers ongelijk, het is een prachtig schouwspel. Uiteraard start iedereen over bakboord, niemand durft het aan om over stuurboord te starten, want het risico is groot dat je dan achter het hele veld langs moet en bij een korte wedstrijd als deze betekent dat met zekerheid geen podiumplek. Het is Sikke Heerschop die met de Wylde Wytse als beste uit de startblokken komt en dat betekent dat hij zijn slagen kan kiezen. Hij is wel zo verstandig om niet te veel te-draaien-en-te-keren, dat kost met dit lichte weer te veel snelheid. Hij laat zijn schip lang doorlopen en dat betaalt zich uit: hij heeft bij de bovenste boei al een behoorlijke voorsprong.
start gemist
Plaatselijk favoriet Geale Tadema met het Eastermarder Skûtsje heeft zijn start een beetje gemist en hij slaagt er niet in in het eerste bakboordsrak zijn opponenten kwijt te raken. Toch is hij als derde bij de bovenste ton en dat biedt perspectief. In het voor-de-windse-rak helemaal naar beneden zijn de verschuivingen minimaal zoals gebruikelijk en in het korte kruisrakje naar de finish kunnen de Eastermarders slechts handhaven. In de tweede wedstrijd die een klein kwartier later begint is de start van Geale Tadema wél goed en dat betekent dat hij als eerste bij de hoge ton is. Hij bouwt zijn marge in het tweede rak nog wat uit en als hij geen fouten maakt wint hij deze tweede race. Die fouten maakt hij niet, hij heeft ervaring genoeg en zeilt bovendien op zijn thuiswater, en dus gaan aan boord bij de Eastermarders de handen omhoog als ze als eerste worden afgeschoten. Het zijn maar korte races, maar toch zijn er al behoorlijke gaten ontstaan tussen de verschillende skûtsjes. Zelfs bij dit lichte weer ligt de wind op het uitgestrekte meer niet altijd gelijk en dat betekent dat een niet zo gunstige slag grote gevolgen kan hebben. Het tiental maakt er een lekker gevecht van en ondanks dat er in feite niet echt wat op het spel staat behalve de sportieve eer, worden er geen cadeautjes uitgedeeld.
foto's
Wij krijgen van onze schipper alle medewerking om de foto's te maken die we willen: van de start, van de kruisrakken en uiteraard ook van het altijd fotogenieke 'mei de fok te loeverts'. Mooie overzichten, maar we komen ook dicht genoeg bij om de nodige close ups te kunnen maken. Van het harde werk op het voordek, tot de spanning op het achterdek waar behalve gezeild ook nog de tactiek moet worden uitgedokterd. Wij, Geart en ik, worden na twee races teruggebracht naar de haven, wij hebben voor deze dag nog een tamelijk uitgebreid programma voor de boeg. Navraag op zondagavond leert dat Sikke Heerschop met liefst vier zege's de glorieuze winnaar is geworden, voor Erik Jonker mer De Jonge Rein en Geale Tadema met het Eastermarder Skûtsje. Conclusie: een prima zeilweekend onder onverwacht gunstige omstandigheden en begunstigd door een uitstekende organisatie.
Binne Kramer
{gallery}sport/skutsjesilenbinne18sep2017{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121