SUMAR - Wat is een dorpsfeest zonder optocht, zeg nou zelf en dan het liefst ook nog een allegorische optocht. Wat dat precies is weet eigenlijk niemand, maar het resultaat mocht er zijn donderdagochtend in Sumar. Onder wonderbaarlijk goede, prachtige, weersomstandigheden, toonden de verschillende straten en buurten hun vakmanschap, hun kennis en kunde en dat uiteraard overgoten met een sausje van creativiteit. Het resultaat was verbluffend: 'hoe krije se it foar elkoar'.
‘Wer dogge se it fan’
Een week geleden leek het he-le-maal nergens op, het weer. Stormachtig, kleddernat en kil, met andere woorden: ‘klearebare hjerst’. Zelfs toen Piet P. ons prima evenementenweer in het vooruitzicht stelde, bleven we met z’n allen ongelovige Thomassen. ‘Ja, ja, oare wike’. En ‘earst sjen dan leauwe’. Nou, diezelfde sceptici en cynici kregen op deze fraaie donderdag ongelijk en niet zo’n beetje ook. Het was prachtig weer, bijna geen wind, een lekkere temperatuur voor eind september en ‘most of all’: droog! Wie had dat gedacht! “Wêr soene wy dat oan fertsjinne hawwe”, aldus een toeschouwer op deze vroege ochtend. De ochtend van de traditionele ‘allegorische optocht’, zoals dat van oudsher heet. Met uiteraard een thema, ‘wat is in optocht sûnder thema netwier’, ik hoor het wijlen Rients Gratama zó zeggen. Een thema dus en dat was dit jaar provincies, een onderwerp waar je wel mee uit de voeten kunt en dat bleek ook uit de wagens die meededen. Een impressie.
prima
Als ik de krant uit de bus haal, het is voor Eize ook feest, maar hij heeft ons wel eerst keurig onze kranten gebracht, is het nog wat frisjes en een beetje bewolkt, maar ‘it liket net sa min’. En als ik om half negen naar de p.d. ga, de ‘plaats delict’, in casu de S.P. Hoekstrawei waar de optocht van start zal gaan, blinkt zowaar, zij het aanvankelijk voorzichtig, de zon. ‘Sjoch, dat liket derop, dat kinne wy ha’.
vroeg
Ik ben vroeg zoals gebruikelijk en dat geeft mij de gelegenheid om alle deelnemers te bekijken voordat het hele spul gaat rijden. Nu kan ik er rustig omheen lopen om te kijken wat fotografisch de 'chocoladekant' is, met andere woorden, de beste kant om een foto te maken. Sommige wagens hebben wel vier verschillende beeldkanten zeg maar en die kan ik nu wel, maar straks niet meer bekijken. Ik verwonder mij elke keer, ik ben vergeten de hoeveelste Sumarder optocht dit voor mij is, over wat de deelnemers ervan gemaakt hebben. Hier is 'in bealch fol wurk' verricht en hier zijn mensen met creativiteit 'oer gear west'. Bewonderenswaardig en dat wordt op deze vroege ochtend overgoten door een vriendelijke najaarszon. Ook al zo'n bonus, zulk prachtig weer, iedereen heeft het daar ook over: 'wat treffe wy moai waar net?'
prematuur rondje
Zo'n prematuur 'rondje langs de velden' geeft mij tevens de gelegenheid een aantal close ups te maken, foto's van dichtbij, waar ik later, als de stoet eenmaal in beweging is, niet meer aan toe zal komen. Die close ups horen vaak bij de mooiste plaatjes die je kunt maken, lekker van dichtbij en dan met een korte telelens en dan met dit heerlijke licht. Werkelijk een 'Leckerbissen', een uitgelezen gelegenheid. De totale wagens komen later aan de beurt, maar dat geeft meer een overzicht, dit zijn leuke accenten die van een gewone feestwagen iets bijzonders maken. En wie tref ik daar? Dat kan haast anders niet dan familie zijn van die wereldberoemde mevrouw uit ons buurdorp Eastermar. Ja, inderdaad, het moet u ook opvallen, dit meisje lijkt daar sprekend op, zeg maar een jeugdige uitgave. En wie speelt daar zo'n mooie meeslepende Weense Wals, dat moet een adept van André Rieu zijn, de walskoning met zijn Strauss Orkest. Akelig nauwkeurig nagemaakt allemaal, hier is prima werk geleverd. Blij dat ik niet hoef te jureren, ik zou me geen raad weten, de ene wagen is nog mooier dan de andere, maar welke is nu de mooiste. Ik vraag het maar niet aan die dame en heer die overduidelijk de jury, of een deel daarvan, vormen. Want hoe vergelijk je nu de wagen van Fryslân, met alle elementen die je zou verwachten, met die van Drente, waar uiteraard het TT circuit een rol speelt evenals een hunebed. Of Gelderland met de Vierdaagse, of Groningen met z'n gasboringen, die laatste wagen heeft bijna een politieke lading zou je kunnen zeggen. Of die wagen met de kaasmeisjes, de Frau Antje-wagen zeg maar. Ach, eigenlijk zijn ze allemaal prachtig, er is duidelijk over nagedacht en dat heeft geresulteerd in een optocht waar je alleen maar van kunt zeggen: prachtig! En ook de bijgerechten naast die fraaie hoofdgerechten mogen er zijn. Die in Elvis-roze gespoten Amerikaanse slee met de chauffeur met de touch van maffioze aankleding en die 'beauty girls' samen op de achterbank. Natuurlijk zijn daar de beide hoofdrolspelers uit Frozen, tot in de puntjes gekleed. Elsa en Anna, ik kan ze niet uit elkaar houden tot afschuw van Mia, mijn pakesizzer.
publiek
Het is inmiddels druk geworden op de S.P. Hoekstra, heel Sumar is naar buiten gelokt om te komen kijken naar het spektakel en door het geronk van de tractoren dat zo nu en dan afgewisseld wordt door heel wat melodieuzer klanken van De Lofstem. Maar dan vindt de organisatie het tijd voor beweging, er moet een toch redelijk lange route gereden worden en dus: "Wy moatte los, ride mei it spul." Ik laat ze allemaal aan me voorbij trekken, samen met al die toeschouwers. En als alles en iedereen voorbij is, rijd ik met een omweg naar de nieuwbouw om ze daar nog eens van de andere kant te kunnen bekijken. Dat geeft weer een andere inkijk en datzelfde doe ik later nog een keer, nu op het kruispunt bij Café de Inloop. Daar is het ook druk, de meeste toeschouwers doen het net als ik, met enige terreinkennis kun je de hele optocht wel een keer of drie langs zien komen. Dan rijdt de stoet naar zeg maar het buitengebied, de Greate Buorren, de Heerenweg en dan naar het kruispunt bij de Susterwei, bij Jelle Batema zeg maar. Door de nieuwe tunnels kan de stoet niet, die zijn tamelijk steil en dat vertrouwt de organisatie terecht niet. Vrijdag wordt de optocht nog een keer herhaald, nu 's avonds. Maar ik heb genoeg gezien.
ouderwets
In eerste instantie ben je geneigd om te zeggen: 'is zo'n optocht eigenlijk nog wel van deze tijd? Moeten we niet eens na gaan denken over een ander format?' Maar als je het geheel dan hebt gezien, al die prachtig opgetuigde voorstellingen, het zijn in feite stuk voor stuk 'tableau vivants' met elementen van heden, verleden en misschien toekomst, dan is al die twijfel weg: dit moet je gewoon zo laten, dit is een onvervreemdbaar onderdeel van een dorpsfeest, je zou het enige fantasie een deel van het culturele erfgoed kunnen noemen, net zoals later in de week de kinderspelen en de zeskamp. Dus eigenlijk is zo'n optocht helemaal niet ouderwets, het is een uitgelezen mogelijkheid om als dorp, buurt of groep, wat dan ook, te laten zien hoever je met een flinke portie arbeid en een gelijke dosis creativiteit kunt komen. Een heel eind, zo bleek maar weer eens in Sumar.
Binne Kramer
{gallery}Syta/optocht26917{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
