BURGUM - Was de winst van Lemmer in de openingswedstrijd zaterdag bij Grou al een aangename verrassing, de winst van de mannen van Albert Visser maandagmiddag bij De Veenhoop was minstens zo opvallend. In die zin, dat niet veel schippers er in slagen twee opeenvolgende wedstrijden te winnen en al helemaal niet op de manier waarop de Lemsters dat deden. Oké, ze hadden een gunstige loting, ze mochten als eerste weg, maar de wind stond niet in het voordeel van de Lemsters: rugwind.
Schiftende winden
Een oud spreekwoord zegt: 'krimpende winden en uitgaande vrouwen zijn doorgaans niet te vertrouwen'. Vul voor 'krimpende' 'schiftende' in en je hebt de situatie maandagmiddag op de Wijde Ee bij De Veenhoop. Daar schiftte de westenwind vrijwel de hele middag, en niet alleen in richting, maar ook in kracht. Af en toe hadden de skûtsjes 'it brûs foar de kop', maar andere ogenblikken lagen ze 'foar dea' op het water. Moeilijke omstandigheden dus en derhalve werd er een zware claim gelegd op de zeiltechniek van schippers en bemanningen. Terreinkennis sprak ook in het voordeel van sommige schippers en hun adviseurs, want als je er op de Wijde Ee in slaagt je lange bakboordslag zo te kiezen dat hij merendeels door de vaargeul voert, heb je zonder meer een aanzienlijk voordeel. Daar namelijk, in die vier meter diepe vaargeul, staat het meeste water en kun je dus je zwaarden het diepste steken. En aan de wind is dat een aanzienlijk voordeel. Een ander voordeel is daar op die Wijde, ook wel de Drachtster Ee genoemd, te behalen door met name de bakboordslag heel lang door te zetten, de ervaring leert dat je dan elke keer wat hoogte kunt winnen, 'lâns it wâltsje skarrelje' heet dat in zeiljargon. Maar het kan je echt enorm voordeel op leveren. Sommige schippers lieten het deze maandagmiddag overduidelijk zien.
warm
Het valt niet mee om bij De Veenhoop een parkeerplekje te vinden, maar meestal slaagt het wel, ook deze keer, al heeft de parkeerwacht er een hard hoofd in. Het is opnieuw warm, het terras van Iesicht zit stampvol, zoals gebruikelijk op deze tweede dag van het SKS skûtsjesilen. Wij moeten even wachten op onze schipper Douwe Visser, want hij vindt niet makkelijk een plek voor zijn schip. Maar als je ziet hoe hij dat doet, dan herken je de echte beroepsschipper. Het wordt een, wat wij vroeger op de zeilschool in Grou, een 'eilanding' noemden, je kon er een ei tussen leggen zonder dat het brak. Als iedereen er is kunnen we varen, op weg naar een plekje in het Grytmansrak. En daar stappen we in een rubberboot die ons over de Wijde Ee zal voeren. Dat willen wij als fotografen graag, dan kunnen we de foto's maken die we willen hebben. Zaterdag was het optimaal net die strakke 'topskoelte', deze middag lijkt het allemaal wat rustiger te gaan verlopen. We varen een paar keer op en neer langs de veertien skûtsjes die in kiellinie liggen afgemeerd aan het Grytmansrek. Dan valt het startschot en vliegen de zeilen omhoog. Daar is duidelijk op getraind, het gaat echt in een hijgend hoog tempo. Afduwen met de vaarboom en op weg naar de Wide Ie waar onderin bij Stobbehoek de onderste boei lonkt. Stobbehoek heet zo, omdat daar ooit oeroude 'stobben', de resten van bomen, werden gevonden. De naam kreeg bekendheid door wat later de 'Slach by Stobbehoek' is gaan heten. Ook toen was de wind west en zeilde de hele vloot vrijwel naast elkaar op die eerste ton af. Anders dan deze keer waaide het toen windkracht zes met uitschieters naar zeven en dat mondde uit in een waar slagveld. Nu blijft het bij een originele serie krachttermen en een handvol protesten die overigens later weer worden ingetrokken.
Lemmer
Maar de 'slach' die nu wordt geslagen komt op naam van Lemmer, dat erin is geslaagd de achtervolgende meute van zich af te houden door meteen de zuidelijke oever van de Ie op te zoeken. In wielertermen zou je spreken van 'de deur dichtgooien'. Het betekent dat de Lemsters ver voor de rest uit om die eerste boei varen en het kruisrak terug naar Iesicht in hun eentje kunnen aanvatten. Dan kun je je eigen slagen kiezen en heb je geen last van over bakboord liggende en dus voorrang hebbende concurrenten. Dat schiet lekker op en dus kan Albert Visser zijn voorsprong behoorlijk uitbreiden. "At 'er gjin gekke dingen docht, sjogge se him hjoed net wer", is de algemene mening bij ons aan boord. Het zullen profetische woorden blijken, later op de middag. Maar achter Lemmer, zeg maar in het peloton, worden felle gevechten geleverd door de complete rest, die moeten een kruisrak varen met z'n dertienen tegelijk en dat is een lastige klus. Nu komt het niet alleen aan op techniek, maar ook op tactiek, je moet in feite, als een schaker, een aantal zetten, slagen in dit geval, vooruit denken. Bakboord-stuurboord, maar ook ruimte geven voor de wal en vooral dat laatste is regelmatig aan de orde op dit niet al te brede water. En aldus krijgt het talrijke publiek een tafereel te zien dat bijna geregisseerd lijkt als een film van Cecil B. DeMille: de ene actiescène volgt naadloos op de andere en dat tegen een decor van honderden boten en bootjes die langs de oever een plekje hebben gevonden. Het is prachtig warm weer, dus prima omstandigheden om te gaan kijken en dat geeft aan deze wedstrijd de ambiance zoals je die graag hebt. En ondertussen is er nog een skûtsje dat 'op kousevoeten', zeg maar op z'n Joop Zoetemelks, zich door het peloton naar voren sluipt. Het is Johannes Meeter op het Huizumer skûtsje, als laatste gestart, maar dat is met deze windrichting en deze route, geen echt nadeel. 'En dat docht bliken', want als er vier rondjes gevaren zijn, vindt Johannes Meeter zich terug op plaats drie. Maar omdat Heerenveen, dat tweede ligt, een veel beter startnummer had, is Huizum wel degelijk tweede als het schot valt. Behoorlijk ver achter winnaar Lemmer, maar op een keurige tweede plaats. Zo'n opmars dwars door het hele veld heen zie je niet vaak, maar ooit was er een schipper die het presteerde om van 14 naar één te varen. En dat was Douwe Visser van Sneek, nu de schipper van ons moederschip. We zullen hem er na afloop nog even aan herinneren. "Moatst ek in bytsje gelok ha", zegt hij op zijn bekende relativerende manier. Maar zijn ogen glimmen bij de herinnering. Pieter Meeter wordt keurig vierde voor Gerhard Pietersma en Jeroen Pietersma. Jammer genoeg kunnen we geen fraaie finishfoto's maken, de roemruchte juichfoto's, zeg maar. We mogen het Grytmansrek niet in en juist daar staan de bordjes waar de skûtsjes worden 'afgeschoten'. Jammer, maar wel begrijpelijk, want dan wordt het daar een janboel, zoals we meerdere malen hebben meegemaakt. Dinsdag wordt er gevaren bij Earnewâld en ook dat is een walstart, in de Langesloot ditmaal. Wij branden alvast een kaarsje voor een beetje wind, een beetje véél, als het mogelijk is.
Binne Kramer
{gallery}Syta/veenhoop30719{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
