WINSUM - Ooit heb ik Pytrix Westra in deze kolommen omschreven als een 'groot talent' en daaraan toegevoegd dat ze over een paar jaar rijp zou zijn voor een Friese fierljeptitel. Toen ik haar zaterdagmiddag gelukwenste met die titel vroeg ik haar of ze zich dat nog kon herinneren. Haar antwoord: "Jo seinen doe dat ik Frysk kampioen wurde soe en doe moast ik dêrom laitsje. Mar jo hawwe gelyk krigen." Ik: "Kinst neigean hoefolle ferstân ik fan fierljeppen ha..."
Ze was er blij mee, dat was te zien en je zou voor minder natuurlijk. Want in een sterk meisjesveld is het geen sinecure om de beste te zijn. Blij, dat was ze, maar Pytrix is geen meid die volledig uit haar dak gaat, tenminste niet als er anderen bij zijn. Alleen haar glimlach werd een stuk breder en af en toe ging haar rechterarm omhoog als haar thuisfront even de goede kant opkeek. Maar die heerlijke bescheidenheid heeft ze van thuis uit meegekregen zo zien. En je kunt er zelfs Frysk kampioen mee worden! Nu de nationale titel nog!
FK fierljeppen in corona-tijd
Het was even wennen zaterdagmiddag in Winsum. Was anders 'de Bult', de inmiddels legendarische natuurlijke tribune bommetje vol en was de vip-tribune al evenzeer goed bezet, deze keer was daar, vanwege de inmiddels bekende redenen, geen sprake van. Slechts een handjevol, 250 man, publiek en een kinderhandje genodigden, daar moesten ze het mee doen deze zaterdag in september. Positief was dat het dóórging, dat Fryske Kampioenschap fierljeppen, en in deze barre tijden is dat al heel wat, want wat is er niet allemaal van de kalender geveegd wegens dat vermaledijde virus. Maar in Winsum werd gefierljept, of fier geljept zo u wilt. Maar de sfeer was natuurlijk wel anders, wat meer ingehouden en bij ver ogende sprongen zwol het begeleidende lawaai lang niet zo massaal aan als anders. Maar er wás wel degelijk ondersteunend geluid, de 250 mannen vrouwen en kinderen deden hun best, misschien nog wel meer dan anders. Alleen het inleidende Fryske Folksliet klonk lang niet zo als bij vorige gelegenheden. Het 'klonk' niet en 'davere' nog minder. Toch was het sfeervol zoals Klaske Nauta, ex-ljepster en nu begeleidster van haar fierljepklup, het 'bêste lân fan d'ierde' bezong. 'Onder leiding van de heer A. Capella', zou Paul van Vliet zeggen. Knap, gedurfd en 'fit to the occasion'. Het was in feite het eerste 'pikefelmomint' van de dag en er zouden er nog een stuk of wat volgen. Maar daarvoor zorgden de ljeppers zelf, toch de belangrijkste gasten op deze memorabele middag. Want hoeveel 'belangrike minsken' je ook laat invliegen, het gaat bij sportwedstrijden en zeker bij kampioenschappen, toch om de deelnemers, in dit geval de ljeppers en ljepsters. En die maakten er een beklijvende voorstelling van, spetterend, verrassend en op een heel behoorlijk niveau, ondanks de niet echt ideale 'äussere Bedingungen'. Immers, hoewel het, gelukkig, droog bleef, hadden de atleten wel degelijk te maken met de vlagerige en af en toe behoorlijk harde, wind die dwars over het schansencomplex van Winsum joeg. Bij het skûtsjesilen hadden ze 'moai grif' één en misschien wel twee reven gestoken.
corona...
Ik heb dankzij een langjarige ervaring, een vaste route van Sumar naar Winsum en aanvankelijk gaat dat prima op deze wat winderige en buiïge zaterdagmiddag. Maar bij Goutum gaat het mis, ik moet plotseling een andere route nemen en ben daarna even de kluts kwijt. Ik laat mij er nog wel eens op voorstaan dat ik in Fryslân 'it paad wol aardich fine kin', maar nu moet ik toch zo nu en dan mijn instinct aanspreken. Winsum ligt in het westen, dáár moet ik heen en: 'sykje in toer met in flagge derop'. Zodra ik die gevonden heb is het 'kat-in-het-bakkie'. Dat geldt niet voor de entree tot de Winsumer fierljep-arena, ondanks mijn toch, vind ik zelf, redelijk indrukwekkende camera-met-telelens moet ik wel aan drie verschillende 'officials' uitleggen wat ik kom doen en of ik wel 'útnoege bin'. Nou nee dus, wij simpele fotografen worden nooit uitgenodigd, wij nodigen onszelf meestal uit. Maar deze mensen zullen ook hun instructies hebben gekregen, maar ik hoop toch dat ik niet 'om 'e nocht' ben gekomen. Ik krijg hulp van de ouders van Pytrix Westra, die samen met mij arriveren. Pas dan mag ik naar binnen, terwijl ik hier al 'sedert mensenheugenis' kom. Een uiterst vriendelijke mevrouw wijst mij waar ik mag gaan zitten: op een tuinset met keiharde banken en geen, ik herhaal géén, rugleuning. Ik schat het op een kwartier, een kwartier voordat ik mijn rug breek... Gelukkig heb ik mijn stoeltje meegenomen, dat zit een stuk 'nofliker'. Voor mij kunnen we beginnen. Maar zover is het nog niet, FLB preses Tije Dijk staat al in de startblokken, maar 'wy moatte noch efkes wachtsje op in pear belangrike minsken'. Ik onderdruk de neiging om te roepen 'dat dy der al binne', wijzend op de deelnemers die allemaal staan aangetreden op de schansen.
wedstrijd
Maar dan is het tijd voor de wedstrijd waar we allemaal, nou allemaal, voor gekomen zijn. Goed, de sfeer is anders, de ambiance is niet wat we gewend zijn hier, maar er wordt gesprongen. Mijn aandacht gaat uit naar de categorie 'famkes' want daar geef ik Pytrix Westra uit Burgum een goede kans. Ze heeft in het korte voorseizoen een paar prima overwinningen behaald en zij is volgens mij een sportvrouw die zich niet echt laat beïnvloeden door bijzondere omstandigheden, ze raakt niet gauw 'oerstjoer' als je mij vraagt. Haar eerste beide sprongen zijn nog niet helemaal je dat, maar in haar laatste voorrondesprong komt ze tot 14.57m en dat is genoeg om als beste naar de finale te gaan. Ze weet het als ze achter zich kijkt in het zandbed en er gaat zowaar een hand omhoog. Ze beseft terdege dat er nog een finale staat te wachten, maar ze weet ook dat de voorrondesprongen meetellen in die eindstrijd. Met andere woorden: het is nu aan de concurrentie om 'har der ôf te springen'. Maar met klassementsleidster Inger Haanstra en Hanneke Westert, zij heeft ook een aantal dagtitels op haar naam en geldt daarmee als de grootste favoriet, op het vinkentouw is die felbegeerde titel voor de talentvolle Burgumse nog bij lange na geen zekerheid. Maar naarmate die finale vordert stijgen de kansen van Pytrix Westra met enige regelmaat, want haar concurrentes slagen er niet in die 14.57m van de Burgumse te verbeteren. En dan is het zover: als ook haar laatst overgebleven tegenstandster letterlijk in het zand heeft moeten bijten, weet ze het. Ze is Frysk kampioene, zij heeft haar doel bereikt en ik heb gelijk gekregen. Het eerste feit zal de annalen van de Ljeppersklup Burgum en het FLB wél halen, het tweede uiteraard niet. De eerste die ze opzoekt is uiteraard haar coach Drewes Schievink, hij heeft een stevig aandeel in deze titel en dat beseft Pytrix terdege.
Ik moet lang wachten voor ik even met haar kan praten, maar na de prijsuitreiking krijg ik haar toch even te pakken. 'Bliid?", ja eigenlijk een domme vraag natuurlijk. "Hiel bliid, dit wie wat ik graach woe, ik bin by de jeugd al ris in pear keer kampioen west, mar dit fielt dochs oars, dit is it echte wurk. At ik it ferwachte hie? Nou nee, hope wol fansels, mar ferwachte, nee, net echt. De konkurrinsje is grut, Hanneke en Inger binne tsjinstanners fan formaat en dus komt it oan op dochs ek wol wat gelok. It moat in bytsje meisitte. It moast yn dy lêste sprong fan de foarrûnde gebeure, dat wist ik en as dat dan slagget is dat hartstikke moai fansels. En dan noch dy finale, de fraach wy fansels at dy 14.57m genôch wêze soe. Mar mei elke sprong dy't net fier genôch wie, kaam dy titel in bytsje tichterby en doe wist ik dat ik wûn hie en op dat poadium stean mocht, echt fantastysk." "En no?" "No, oer fjirtjin dagen is it NK yn Burgum, dêr sil de konkurrinsje noch swierder wêze fansels, mar ik spring dêr foar eigen publyk en dat jout wol in ekstra kick. Dêr winne soe hielendal moai wêze fansels, mar in automatisme is it net, ik sil myn bêst dwaan." Aldus de nagelnieuwe Fryske kampioene fierljeppen by de famkes Pytrix Westra. Haar ouders staan te ver van mij af om even te feliciteren, maar de opgestoken duim van vader Westra spreekt boekdelen.
winnaars
Dit hele bijzondere FK krijgt in feite ook een heel bijzonder verloop in die zin, dat bij de vrouwen bijvoorbeeld niet Marrit van der Wal of Sigrid Bokma, de beide 'heisse Favoriten' maar relatieve ousider Tessa Kramer de kans krijgt omgehangen. Haar 15.15m is genoeg om Maureen Poiesz met 14.68m en Sigrid Bokma met 14.63m achter zich te laten. En wat te denken van de strijd in de topklasse bij de mannen? Daar laten de favorieten als Oane Galama en Bart Helmholt het verrassend afweten door niet eens de finale te halen. En zo kan het gebeuren dat overgangsklasser Rutger Piersma met 20.10m. Frysk kampioen wordt. Hij springt ook als enige over de 20 meter grens. Bij de jongens wint de grote favoriet wél: Wisse Broekstra doet het met 18.28m uitstekend en wordt daarmee afgetekend titelhouder. Bij de junioren wordt ook al een Rutger kampioen, in dit geval Rutger Haanstra met 18.30m.
En zo wordt dit kampioenschap in dubbel opzicht memorabel: een vreemde entourage en een paar verrassende kampioenen. Het maakt het al gememoreerde NK in Burgum over veertien dagen extra interessant.
Binne Kramer
{gallery}Luc/2020/pytrix{/gallery}
Notice: Undefined property: stdClass::$readmore in /home/kanaal30/domains/archiefkanaal30.nl/public_html/templates/ja_teline_v/html/layouts/joomla/content/item/default.php on line 121
